Το ημερολόγιο ενός φοροτεχνικού
Μετά τη δημοσίευση της απόφασης Α. 1179/11.12.2024 για την αποστολή βεβαιώσεων εισοδημάτων 2024 και της απόφασης Α.1181/12.12.2024 για το Ηλεκτρονικό Μητρώο του άρθρου 15Α του ν. 5104/2024 (Α’ 58) – επιβολή των προστίμων, συλλέξαμε τα σημαντικότερα σημεία προκειμένου να βοηθήσουμε το έργο των συναδέλφων ως προς τα της εμπρόθεσμης υποβολής των βεβαιώσεων με μορφή ηλεκτρονικού αρχείου ετησίως για το σύνολο των στοιχείων που προβλέπονται στην ως άνω απόφαση
Α. Προθεσμία υποβολής – Ηλεκτρονικό Μητρώο Υπόχρεων Υποβολής Ετήσιου Αρχείου Εισοδημάτων – πρόστιμα:
- Ερώτηση: Ποια είναι η καταληκτική ημερομηνία υποβολής του ετήσιου αρχείου βεβαίωσης αποδοχών ή συντάξεων, της βεβαίωσης των αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα και της βεβαίωσης εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα;Απάντηση: Για το φορολογικό έτος 2024 ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής ορίζεται η 28.02.2025. (Α. 1179/11.12.2024, άρθρο 7)
Προσοχή: Ειδικά για τις περιπτώσεις καταβολής μερισμάτων σε φυσικά πρόσωπα από νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες με απλογραφικά βιβλία, ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής ορίζεται η προηγούμενη μέρα της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων. (Α. 1179/11.12.2024, άρθρο 7)
- Ερώτηση: Μετά την παρέλευση της 28.2.2025 υφίστανται κυρώσεις εκπρόθεσμης υποβολής από φορείς του ιδιωτικού τομέα;
Απάντηση: Με τις νέες διατάξεις έχουμε πλέον δύο κατηγορίες υπόχρεων υποβολής των στοιχείων με μορφή ηλεκτρονικού αρχείου ετησίως που είναι απαραίτητα για την προσυμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων των φορολογουμένων.
Η πρώτη κατηγορία είναι οι υπόχρεοι του ιδιωτικού τομέα (εργοδότες, επιχειρήσεις κλπ. που παρακρατούν φόρο σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 59, 60, 61, 62 και 64 του ν. 4172/2013.
Η δεύτερη είναι η κατηγορία φορέων του δημοσίου τομέα όπως αυτοί ορίζονται στην περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), τα Ν.Π.Δ.Δ. οι οποίοι επίσης παρακρατούν φόρο σύμφωνα με τις ως άνω διατάξεις και διαβιβάζουν στην ΑΑΔΕ στοιχεία αποδοχών από μισθωτή εργασία και συντάξεις, επιδομάτων και λοιπών παροχών, αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα, εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα, καθώς και λοιπών καταβαλλόμενων ποσών που δεν αποτελούν εισόδημα, για τη διασταύρωση και προσυμπλήρωση στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος.
Για την πρώτη κατηγορία (των επιχειρήσεων) δεν προβλέπονται πρόστιμα. Ωστόσο (βλ. σχετ. στην παρ. 7 της απόφασης Α. 1179/11.12.2024), «το ηλεκτρονικό αρχείο βεβαιώσεων δεν δύναται να υποβληθεί μετά το τέλος του αντίστοιχου έτους υποβολής του» και η μη υποβολή του έως τότε επισύρει τις κυρώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 53 του ΚΦΔ – ν. 5104/2024.
Αντιθέτως για την δεύτερη κατηγορία των φορέων του δημοσίου με τις νέες διατάξεις των άρθρων 87 και 88 ν. 5162/2024 και με βάση το νέο άρθρο 15Α που προστέθηκε στον ΚΦΔ- ν. 5104/2024 και την κατ΄ εξουσιοδότηση εκδοθείσα απόφαση Α.1181/12.12.2024, ορίζεται η επιβολή προστίμων στα πρόσωπα που ασκούν τη διοίκηση των δημοσίων φορέων για μη διαβίβαση, η εκπρόθεσμη αρχική διαβίβαση των ηλεκτρονικών αρχείων στην Α.Α.Δ.Ε. μέσα στην προθεσμία από τη 16η Ιανουαρίου έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Φεβρουαρίου.
(Βλ. σχετ. την απόφαση Α.1181/12.12.2024 και την επόμενη ερώτηση – απάντηση)
- Ερώτηση: Τι είναι το Ηλεκτρονικό Μητρώο Υπόχρεων Υποβολής Ετήσιου Αρχείου Εισοδημάτων του άρθρου 15Α του ν. 5104/2024 (Κ.Φ.Δ.), που δημιουργείται στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) και ποιοι είναι οι υπόχρεοι εγγραφής στο Μητρώο;
Απάντηση: Με το νέο άρθρο 15Α του ΚΦΔ- ν. 5104/2027 που προστέθηκε με το άρθρο 87 του ν. 5162/2024 προβλέπεται η υποχρέωση των φορέων του δημόσιου τομέα και των πιστωτικών ιδρυμάτων να εγγράφονται σε ειδικό μητρώο και να διαβιβάζουν εγκαίρως τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για την προσυμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων των φορολογουμένων.
Η προθεσμία για την αρχική εγγραφή στο Μητρώο των φορέων της παρ. 1 και των ευθυνόμενων προσώπων της παρ. 2 ορίζεται από τη 16η Δεκεμβρίου 2024 έως και τη 15η Ιανουαρίου 2025, ενώ η διαβίβαση στην Α.Α.Δ.Ε. με τα στοιχεία θα γίνεται από τη 16η Ιανουαρίου έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Φεβρουαρίου.
Παράλληλα ορίζεται διοικητική κύρωση στο όνομα του κάθε ευθυνόμενου προσώπου που έχει δηλωθεί στο Μητρώο, σε περίπτωση παράλειψης να εγγραφούν στο Μητρώο και σε περίπτωση που δεν αποστείλουν εγκαίρως τα οικονομικά στοιχεία, επιβάλλεται πρόστιμο δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500) ευρώ, με πράξη που εκδίδεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κ.Φ.Δ.
Σε περίπτωση εκπρόθεσμης αρχικής διαβίβασης ηλεκτρονικών αρχείων στην Α.Α.Δ.Ε., το παραπάνω πρόστιμο προσαυξάνεται κατά πενήντα (50) ευρώ για κάθε μέρα καθυστέρησης, με ανώτατο όριο προσαύξησης το ποσό των δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500) ευρώ
Η διοικητική κύρωση επιβάλλεται επί των προσώπων που έχουν την ευθύνη της σύνταξης των μισθολογικών καταστάσεων και αυτών που διοικούν τα νομικά πρόσωπα. Βλ. σχετ. την απόφαση Α.1181/12.12.2024
Β. Για το αρχείο Αμοιβών από μισθωτή εργασία και συντάξεων (Παράρτημα 1):
- Ερώτηση: Ποιοι ΔΕΝ υποχρεούνται σε υποβολή ετήσιου αρχείου αμοιβών από μισθωτή εργασία και συντάξεων;
Απάντηση: Όσοι υπέβαλαν προσωρινές δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις με αναλυτικές εγγραφές σύμφωνα με τα οριζόμενα στις υπό στοιχεία Α.1099/2019 και Α. 1204/2020 αποφάσεις του Διοικητή ΑΑΔΕ, ΔΕΝ υποχρεούνται σε υποβολή ετήσιου αρχείου. Και αυτό προβλέπεται διότι η προσυμπλήρωση για τα εισοδήματα από μισθούς συντίθεται από τις μηνιαίες αποστολές με αναλυτικά αρχεία (ηλεκτρονικά) κατά το 2022 με την νέα διαδικασία που ορίζει η απόφαση Α. 1099/18.03.2019, για τις δηλώσεις απόδοσης του παρακρατούμενου φόρου.
Συνεπώς οι υπόχρεοι στην προκειμένη περίπτωση δεν ξανα-υποβάλλουν αρχεία ετήσιων βεβαιώσεων αποδοχών. (βλ. σχετ. στην απόφ. Α. 1179/11.12.2024, άρθρο 5 παρ. 7)
- Ερώτηση: Ποιοι υποχρεούνται σε υποβολή ετήσιου αρχείου αμοιβών από μισθωτή εργασία και συντάξεων;;
Απάντηση: Για τους κωδικούς εισοδημάτων του Παραρτήματος 1, που αφορούν το εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, υποχρεούνται να υποβάλλουν τα στοιχεία της παρ. 1 (με το ετήσιο αρχείο), σύμφωνα με την απόφαση
Α. 1179/11.12.2024 (άρθρο 5 παρ. 6), οι ακόλουθοι:
- Υπόχρεοι που υποβάλλουν την προσωρινή δήλωση κάνοντας χρήση των κωδικών 95 και 96 της υπό στοιχεία Α.1099/2019 (Β’ 949) απόφασης Διοικητή ΑΑΔΕ,
- Οι καταβάλλοντες εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις που δεν είναι υπόχρεοι σε υποβολή προσωρινής δήλωσης απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου, ακόμα και όταν δεν προκύπτουν ποσά προς απόδοση,
- Οι φορείς που εποπτεύονταν για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του 2024 από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών (ΕΑΠ) υποβάλλουν (ετήσιο αρχείο) για το διάστημα αυτό, ενώ για το υπόλοιπο διάστημα του έτους 2024 (που δεν ήταν ενταγμένοι στην ΕΑΠ) δεν υποβάλλουν ετήσιο αρχείο καθόσον για το διάστημα αυτό έχουν υποβληθεί δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές.
- Ερώτηση: Με τον νέο κωδικό 67 του αρχείου εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις, ποια ποσά αποστέλλονται ;
Απάντηση: Με τον νέο κωδικό 67 αποστέλλονται οι αμοιβές συμβολαίων από παροχή εξαρτημένης εργασίας (της παρ. 2α του άρθρου 15 του ν. 4172/2013)
που καταβάλλονται σε επαγγελματίες αθλητές/προπονητές, προς ικανοποίηση των απαιτήσεών τους έναντι των αθλητικών ανωνύμων εταιρειών, από κατάπτωση εγγυητικής επιστολής σύμφωνα με τα οριζόμενα στον ν. 2725/1999 και οι οποίες αφορούν στα ποσά που λαμβάνουν οι αθλητές/ προπονητές, εφάπαξ ή τμηματικά, εξαιτίας υπογραφής συμβολαίου μετεγγραφής ή ανανέωσης ή λύσης συμβολαίου συνεργασίας με τις ως άνω ανώνυμες εταιρείες.
Τυχόν αναδρομικά ποσά της περίπτωσης αυτής που καταβλήθηκαν εντός του 2024 και αφορούν στα φορολογικά έτη 2020 έως και 2023 αποστέλλονται με τον νέο κωδικό 86, ενώ εάν αφορούν στα φορολογικά έτη 2019 και προηγούμενα αποστέλλονται με τον κωδικό 20, με αναγραφή, σε κάθε περίπτωση, του έτους στο οποίο αφορούν.
- Ερώτηση: Ποιοι είναι υπόχρεοι να συμπεριλάβουν στο ετήσιο αρχείο τις οικονομικές ενισχύσεις, κ.λπ. λόγω συνεπειών από έκτακτα γεγονότα (φυσικές καταστροφές, ενεργειακή κρίση, πόλεμος στην Ουκρανία);
Απάντηση: Τα ποσά αυτά θα σταλούν από τους φορείς του Δημοσίου (υπ. Οικονομικών, υπουργείο Εργασίας, Τουρισμού, κλπ).
- Ερώτηση: Τι ισχύει για περιπτώσεις αναδρομικών που αφορούν σε αποβιώσαντες και τα οποία έχουν εισπραχθεί από τους κληρονόμους του;
Απάντηση: Για τις περιπτώσεις των αναδρομικών που αφορούν αποβιώσαντες και τα οποία έχουν εισπραχθεί από τους κληρονόμους και όχι από τον αποβιώσαντα, δεν αποστέλλεται αρχείο, καθώς τα ποσά αυτά δεν εμπίπτουν στην έννοια του εισοδήματος.
- Ερώτηση: Τι ισχύει όταν ο υπόχρεος σε υποβολή αρχείου έχει αποβιώσει;
Απάντηση: Τα στοιχεία των πιο πάνω βεβαιώσεων από υπόχρεο φυσικό πρόσωπο που έχει αποβιώσει χορηγούνται με έντυπη βεβαίωση από τους κληρονόμους του στον εκάστοτε αντισυμβαλλόμενο, για τις περιπτώσεις που έχει παρακρατηθεί φόρος με τα οριζόμενα της υπό στοιχεία ΠΟΛ. 1027/2014.
Γ. Για το αρχείο Αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα (Παράρτημα 2):
10. Ερώτηση: Ποιοι ΔΕΝ υποχρεούνται σε υποβολή ετήσιου αρχείου από επιχειρηματική δραστηριότητα;
Απάντηση: Όσοι υπέβαλαν προσωρινές δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές σύμφωνα με τα οριζόμενα στην απόφαση Α.1101/2019 Διοικητή Α.Α.Δ.Ε (μηνιαία αρχεία και δηλώσεις από επιχειρηματική δραστηριότητα), ΔΕΝ υποχρεούνται σε υποβολή ετήσιου αρχείου.
- Ερώτηση: Ποιοι υποχρεούνται σε υποβολή ετήσιου αρχείου από επιχειρηματική δραστηριότητα;
Απάντηση: Για τους κωδικούς αμοιβών του Παραρτήματος 2, που αφορούν το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, υποχρεούνται να υποβάλλουν τα στοιχεία της παρ. 1 (το ετήσιο αρχείο) οι ακόλουθοι:
- 1. Όσοι κατέβαλαν αμοιβές στο 2024 από επιχειρηματική δραστηριότητα που δεν είναι υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Α.1101/2019 απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. καθώς και οι φορείς του Δημοσίου, οι οποίοι έχουν την υποχρέωση υποβολής ετήσιου αρχείου, ακόμα και στις περιπτώσεις που έχουν υποβάλει δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές για αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα,
- Φορείς Δημοσίου και λοιποί φορείς που εποπτεύονταν για οποιοδήποτε διάστημα εντός του 2024 από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών (ΕΑΠ) για το διάστημα αυτό.
Για το διάστημα του 2024 που δεν ήταν ενταγμένοι στην ΕΑΠ, υπέβαλαν μόνο δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Α.1101/2019 απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.,
- Όσοι κατέβαλαν αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα που υπέβαλαν προσωρινή δήλωση απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με συγκεντρωτικές εγγραφές σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Α.1101/2019 απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.,
- Όσοι κατέβαλαν αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα για τις οποίες εκ του νόμου δεν προκύπτει φόρος ή τέλος χαρτοσήμου/ψηφιακό τέλος συναλλαγής προς απόδοση (π.χ. αμοιβή μικρότερη των 300 ευρώ της παρ. 8 και των 150 ευρώ της παρ. 2 του άρθρου 64 του ν. 4172/2013) και οι οποίες δεν συμπεριλήφθηκαν στο αρχείο των μηνιαίων βεβαιώσεων σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Α.1101/2019 απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. Υποχρεούνται τώρα σε υποβολή ετήσιου αρχείου. Θα συμπεριλάβουν δηλαδή στο ετήσιο αρχείο μόνο τις εν λόγω αμοιβές για τις οποίες δεν προέκυπτε φόρος ή τέλος χαρτοσήμου. (Σημ. αποστέλλονται με τον κωδικό 10 του αρχείου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα).
(Σχόλιο: βλ. και πολ. 1120/25.04.2014):
« η παρακράτηση φόρου της παρ. 1 του άρθρου 64 (20% ή 3% κατά περίπτωση) διενεργείται για αμοιβές φυσικών προσώπων που είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας οι οποίες υπερβαίνουν τα 300 ευρώ».
Επομένως για αμοιβές κάτω από 300 ευρώ αν δεν υποβλήθηκαν όπως ορίζει η Α. 1101/20.03.2019 υποβάλλεται τώρα δήλωση (ετήσιο αρχείο) με κωδικό 10 του Παραρτήματος 2 της Α. 1179/11.12.2024 που αφορούν το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα
(Σημ. η εν λόγω απόφαση Α.1101/20.03.2019 για τις περιπτώσεις αυτές, ορίζει ότι «Οι μηδενικές δηλώσεις για τις οποίες εκ του νόμου δεν προκύπτει φόρος ή τέλος χαρτοσήμου προς απόδοση υποβάλλονται προαιρετικά».
- Οι αντιπρόσωποι, στην περίπτωση που συμβάλλονται με επιχείρηση (εντολέα) ώστε να πραγματοποιούν πωλήσεις αγαθών για λογαριασμό αυτής προς φορέα Γενικής Κυβέρνησης.
- Ερώτηση: Όσοι κατέβαλαν μόνο αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα για τις οποίες εκ του νόμου δεν προέκυπτε φόρος ή τέλος χαρτοσήμου/ψηφιακό τέλος συναλλαγής προς απόδοση (π.χ. αμοιβή μικρότερη των 300 ευρώ της παρ. 8 και των 150 ευρώ της παρ. 2 του άρθρου 64 του ν. 4172/2013) και οι οποίες συμπεριλήφθηκαν στο αρχείο των μηνιαίων βεβαιώσεων σύμφωνα με τα οριζόμενα στην απόφαση Α.1109/2019, υποχρεούνται σε υποβολή ετήσιου αρχείου;
Απάντηση: Όχι, δεν υποχρεούνται. (Α. 1179/11.12.2024, άρθρο 5 παρ. 7)
13. Ερώτηση: Αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα που, για το μήνα απόκτησής τους, έπρεπε υποχρεωτικά να υποβληθούν σύμφωνα με τα οριζόμενα στην απόφαση Α.1101/2019 και δεν υποβλήθηκαν, μπορούν να συμπεριληφθούν στο ετήσιο αρχείο;
Απάντηση: Όχι. Οι αμοιβές αυτές δεν υποβάλλονται σύμφωνα με την παρούσα απόφαση (Α. 1179/11.12.2024). Οι αμοιβές αυτές πρέπει να υποβληθούν μόνο με δήλωση (αρχική ή τροποποιητική) για το μήνα αυτό, βάσει της απόφασης Α.1101/2019.
Δ. Για τους κωδικούς εισοδημάτων που αφορούν το εισόδημα από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα (Παράρτημα 3):
- Ερώτηση: Ποιοι ΔΕΝ έχουν υποχρέωση για ετήσιο αρχείο αμοιβών από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα;
Απάντηση:
Δεν υποχρεούνται για ετήσιο αρχείο αμοιβών από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα, όσοι υπέβαλαν προσωρινές δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές σύμφωνα με τα οριζόμενα στην απόφαση Α.1100/2019 (μηνιαία αρχεία και δηλώσεις εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα)
Σημείωση: δεν περιλαμβάνονται τα προμερίσματα ΑΕ, καθώς και οι προσωρινές απολήψεις ΕΠΕ και ΙΚΕ που καταβλήθηκαν εντός 2024, καθόσον αυτά αποτελούν εισόδημα του φορολογικού έτους 2025 (Α. 1179/11.12.2024, άρθρο 6 παρ. 48)
Οι υπόχρεοι που κατέβαλαν εντός του 2024 προμερίσματα ΑΕ ή προσωρινές
απολήψεις ΕΠΕ και ΙΚΕ και τα έχουν στείλει με δηλώσεις απόδοσης φόρου
με αναλυτικές εγγραφές σύμφωνα με την Α1100/2019 το 2024, δεν
υποχρεούνται σε ετήσιο αρχείο βεβαιώσεων μερισμάτων φορολογικού έτους
2024
Δεν απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικού αρχείου βεβαιώσεων από τους υπόχρεους σε παρακράτηση φόρου, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 61 του ν. 4172/2013, για καταβολή μερισμάτων νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, καταβολή τόκων (εκτός των τόκων τραπεζικών καταθέσεων) και δικαιωμάτων σε νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που δεν έχουν τη φορολογική κατοικία τους και δεν διατηρούν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα,
Δεν απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικού αρχείου βεβαιώσεων από τους υπόχρεους σε παρακράτηση φόρου, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 61 του ν. 4172/2013 για καταβολή εισοδημάτων που αφορούν μερίσματα νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, τόκους (εκτός των τόκων τραπεζικών καταθέσεων) και δικαιώματα σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες ή σε μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα αλλοδαπών νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, για τα οποία δεν προβλέπεται παρακράτηση φόρου.
Δεν απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικού αρχείου βεβαιώσεων από τους υπόχρεους σε παρακράτηση φόρου, για καταβολή εισοδημάτων που αφορούν μερίσματα νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων και τόκους για τα οποία με την παρακράτηση του φόρου επέρχεται εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης του δικαιούχου ημεδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας.
Δεν απαιτείται επίσης η υποβολή ηλεκτρονικού αρχείου βεβαιώσεων για τα κεφαλαιακά κέρδη που προκύπτουν από την ανταλλαγή ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου (SWAP) στο πλαίσιο του προγράμματος διαχείρισης των υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου, κατ’ εφαρμογή της υπ’ αρ. 1332/15.11.2017 απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών (Β’ 3995), καθόσον τα κέρδη αυτά απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος και περαιτέρω δεν αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (ΠΟΛ.1106/2018 εγκύκλιος).
- Ερώτηση: Ποιοι έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν ετήσιο αρχείο αμοιβών από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα;
Απάντηση: υποχρεούνται να υποβάλλουν τα στοιχεία της παρ. 1 (με το ετήσιο αρχείο) οι ακόλουθοι:
- Έχουν υποχρέωση για ετήσιο αρχείο, οι καταβάλλοντες πληρωμές μερισμάτων, τόκων και δικαιωμάτων που δεν ήταν υπόχρεοι σε υποβολή προσωρινής δήλωσης απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Α.1100/2019 απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ.
- Έχουν υποχρέωση οι φορείς Δημοσίου που κατέβαλαν πληρωμές μερισμάτων, τόκων και δικαιωμάτων, για ετήσιο αρχείο, ακόμα και στις περιπτώσεις που έχουν υποβάλει προσωρινές δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές για μερίσματα, τόκους και δικαιώματα.
- Έχουν υποχρέωση οι φορείς Δημοσίου και λοιποί φορείς που εποπτεύονταν για οποιοδήποτε διάστημα εντός του 2024 από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών (ΕΑΠ), για το διάστημα αυτό. Προσοχή: Για το διάστημα εκείνο του 2024 που δεν ήταν ενταγμένοι στην ΕΑΠ, υποβάλλουν μόνο δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Α.1100/2019 απόφαση του Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.,
- Έχουν υποχρέωση για ετήσιο αρχείο οι καταβάλλοντες πληρωμές μερισμάτων, τόκων και δικαιωμάτων για τις οποίες εκ του νόμου δεν προκύπτει φόρος προς απόδοση και οι οποίες δεν υποβλήθηκαν, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Α.1100/2019 απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε., και ιδιαίτερα από τους καταβάλλοντες πληρωμές των κωδικών 2, 5, 6, 7, 10, 11, 14, 15 και 18 του Παραρτήματος 3, (βλ. πιο κάτω την επόμενη ερώτηση – απάντηση 16)
- Ο ΟΤΕ Α.Ε. για το σύνολο των κωδικών εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα του Παραρτήματος 3.
Για τα στοιχεία που αποστέλλονται μέσω ημεδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος σε εφαρμογή της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1033/2014 απόφασης Γ.Γ.Δ.Ε., δεν υποβάλλεται ετήσιο αρχείο.
- Ερώτηση: υποχρεούνται σε υποβολή ετήσιου αρχείου οι παρακάτω καταβάλλοντες πληρωμές μερισμάτων, τόκων και δικαιωμάτων με τους κωδικούς 2, 5, 6, 7, 10, 11, 14, 15 και 18 του Παραρτήματος 3;
Απάντηση: Ναι, υποχρεούνται. Συγκεκριμένα πρόκειται για καταβάλλοντες πληρωμές μερισμάτων, τόκων και δικαιωμάτων για τις οποίες εκ του νόμου δεν προκύπτει φόρος προς απόδοση και οι οποίες δεν υποβλήθηκαν, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Α.1100/2019 απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ, όπως ισχύει και ιδιαίτερα από τους καταβάλλοντες πληρωμές και τα αρχεία αποστέλλονται με τους ακόλουθους κωδικούς του πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα:
Με τον κωδικό 2: Μερίσματα Ν.Π. και Νομικών Οντοτήτων (μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών) με απλογραφικά βιβλία. (Ο κωδικός αυτός συμπληρώνεται μόνο όταν ο δικαιούχος είναι φυσικό πρόσωπο),
Με τον κωδικό 5: αφορά σε μερίσματα που απαλλάσσονται του φόρου ήτοι: μερίσματα από ημεδαπές πλοιοκτήτριες εταιρίες ή ναυλώτριες εταιρίες γυμνών πλοίων ή μισθώτριες εταιρίες πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση με πλοία πρώτης κατηγορίας σημαίας Ε.Ε και Ε.Ο.Χ πλην της ελληνικής, και από ημεδαπές εταιρίες φορέων εμπορικής εκμετάλλευσης πλοίων πρώτης κατηγορίας που δεν υπάγονται στο νέο Συνυποσχετικό Οικειοθελούς Παροχής αόριστης χρονικής διάρκειας που υπογράφτηκε ανάμεσα στο Ελληνικό Δημόσιο και τη ναυτιλιακή κοινότητα που κυρώθηκε με το άρθρο 56 του ν. 4607/2019 (Α’ 65), όπως τροποποιήθηκε με την Πρόσθετη Πράξη του νέου Συνυποσχετικού η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 6 του ν. 5000/2022 (Α’ 226) καθώς και από επιχειρήσεις εκμετάλλευσης πλοίων δεύτερης κατηγορίας με ελληνική σημαία και σημαία Ε.Ε και Ε.Ο.Χ (Ο κωδικός αυτός συμπληρώνεται μόνο όταν ο δικαιούχος είναι φυσικό πρόσωπο),
Με τον κωδικό 6: Τόκοι που απαλλάσσονται του φόρου σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 37 ΚΦΕ και συμπληρώνεται μόνο όταν ο δικαιούχος είναι φυσικό πρόσωπο. Στα εισοδήματα με τον κωδικό αυτό δεν αποστέλλονται οι τόκοι ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου που είναι απαλλασσόμενοι του φόρου για φυσικά πρόσωπα και αποστέλλονται μέσω ημεδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος κατ’ εφαρμογή της ΠΟΛ.1033/2014), με
Με τον κωδικό 7: Μερίσματα (προ φόρου) που καταβάλουν σε ημεδαπά φυσικά πρόσωπα, τα Ν.Π. και Νομικές Οντότητες εισηγμένα σε αλλοδαπά Χρηματιστήρια,
Με τον κωδικό 10: μερίσματα ημεδαπών πλοιοκτητριών εταιριών ή ναυλωτριών εταιριών υπό γυμνή ναύλωση πλοίων ή μισθωτριών εταιριών πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση με ελληνική σημαία που υπάγονται στο νέο Συνυποσχετικό Οικειοθελούς Παροχής αόριστης χρονικής διάρκειας που υπογράφτηκε ανάμεσα στο Ελληνικό Δημόσιο και τη ναυτιλιακή κοινότητα που κυρώθηκε με το άρθρο 56 του ν. 4607/2019 (Α’ 65), όπως τροποποιήθηκε με την Πρόσθετη Πράξη του νέου Συνυποσχετικού η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 6 του ν. 5000/2022 (Α’ 226) από 1/1/2022, για τα οποία καταβάλλεται, μέσω της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, οικειοθελής παροχή με συντελεστή 5% με την οποία εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του δικαιούχου από κάθε φόρο.
Με τον ίδιο κωδικό αποστέλλονται επίσης και τα μερίσματα αλλοδαπών και ημεδαπών πλοιοκτητριών εταιριών ή ναυλωτριών εταιριών υπό γυμνή ναύλωση πλοίων ή μισθωτριών εταιριών πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση με ελληνική και ξένη σημαία που εμπίπτουν στις ίδιες ως άνω διατάξεις (εισαχθέντα) ή απαλλάσσονται (μη εισαχθέντα) όταν τα μερίσματα αυτά καταβάλλονται από ημεδαπά ή αλλοδαπά γραφεία του άρθρου 25 του ν.27/1975 που διαχειρίζονται τα πλοία τους),
Με τον κωδικό 11: μερίσματα από ημεδαπές ναυλομεσιτικές εταιρίες της περ. β’ της παρ. 5 του άρθρου 43 του ν. 4111/2013 καθώς και οι έκτακτες αμοιβές και τα ποσοστά (bonus) από τα κέρδη (πέραν των μισθών) που οι ημεδαπές εταιρίες του άρθρου 25 του ν. 27/1975 διανέμουν σε μέλη Δ.Σ. ή σε διευθυντές, στελέχη και υπαλλήλους τους. Προσοχή: Οι δικαιούχοι των μερισμάτων για ποσά που καταβάλλονται ή πιστώνονται στα έτη 2023 και επόμενα, αποδίδουν οι ίδιοι τον φόρο με συντελεστή 5%, ενώ οι δικαιούχοι των εκτάκτων αμοιβών και των ποσοστών (bonus) πέραν των μισθών, εξακολουθούν να αποδίδουν τον φόρο με συντελεστή 10%, με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης του δικαιούχου από κάθε φόρο.
Με τον κωδικό 14: ποσά που αφορούν τους μετόχους εταιριών που έχουν πραγματοποιήσει κεφαλαιοποίηση αφορολόγητων αποθεματικών σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 71Β και την παρ. 1 του άρθρου 71Γ του ν. 4172/2013. Σύμφωνα με την υπό στοιχεία ΠΟΛ.1145/2018, με την καταβολή του φόρου 5% που προβλέπεται από τις διατάξεις αυτές, εξαντλείται κάθε φορολογική υποχρέωση από τον φόρο εισοδήματος της εταιρείας και των μετόχων.
Με τον ίδιο κωδικό 14 του Πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα αποστέλλονται τα ποσά που αφορούν τους μετόχους εταιριών που έχουν πραγματοποιήσει κεφαλαιοποίηση ή διανομή αφορολόγητων αποθεματικών της παρ. 6 του άρθρου 8 του ν. 3299/2004, μετά την παρέλευση δέκα ετών από το χρόνο σχηματισμού τους. Σύμφωνα με την ανωτέρω διάταξη, με την καταβολή του οφειλόμενου φόρου από τα νομικά πρόσωπα εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των νομικών προσώπων και των μετόχων αυτών για τις εν λόγω κεφαλαιοποιήσεις ή διανομές αφορολόγητων αποθεματικών],
Με τον κωδικό 15: του Πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα αποστέλλονται τα ποσά που αφορούν τους μετόχους εταιριών που έχουν πραγματοποιήσει κεφαλαιοποίηση αφορολόγητων αποθεματικών σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 71Β του ν. 4172/2013. Σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 71Β του ν. 4172/2013 η κεφαλαιοποίηση αυτή δεν υπόκειται σε φόρο μερισμάτων λόγω διανομής και
Με τον κωδικό 18: του Πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα αποστέλλονται τα μερίσματα που λαμβάνουν μέτοχοι/εταίροι των επιχειρήσεων οποιασδήποτε νομικής μορφής από την εκμετάλλευση των πλοίων του άρθρου 57 του ν. 4646/2019 (Α’ 201), όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 8 του ν. 5000/2022.
Τα μερίσματα αυτά φορολογούνται με τον συντελεστή φόρου μερισμάτων πέντε τοις εκατό (5%) της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 4172/2013.
Προσοχή: Ο φόρος προσδιορίζεται κατά τον χρόνο εκπλήρωσης των φορολογικών υποχρεώσεων των δικαιούχων των εισοδημάτων αυτών με την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και εφαρμόζεται για μερίσματα που καταβάλλονται ή πιστώνονται στο έτος 2022 και επόμενα [άρθρο 49 του ν. 5036/2023 (Α’ 77)].
- Ερώτηση: Στο αρχείο του παραρτήματος 3, με εισοδήματα από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα, αναγράφονται κρατήσεις;
Απάντηση: Στα εισοδήματα αυτά δεν υπάρχουν κρατήσεις, καθόσον με τις διατάξεις του ΚΦΕ, δεν προβλέπονται ποσά που εκπίπτουν από τα εισοδήματα αυτής της κατηγορίας και οι ακαθάριστες αποδοχές ταυτίζονται με τις καθαρές. Η παρακράτηση φόρου στους τόκους γίνεται επί του ποσού των τόκων μόνο, μη συνυπολογιζομένου του τυχόν επιβαλλόμενου χαρτοσήμου/ψηφιακού τέλους συναλλαγής.
(Α. 1179/11.12.2024, άρθρο 6 παρ. 62)
- Ερώτηση: Με την υποβολή του ηλεκτρονικού αρχείου από του υπόχρεους εξαντλείται η υποχρέωση σχετικά με τις βεβαιώσεις όλων των εισοδημάτων; Δηλαδή υπάρχει υποχρέωση χορήγησης βεβαίωσης;
Απάντηση: Σύμφωνα με το άρθρο 6, παρ. 3 της παραπάνω απόφασης Α. 1179/11.12.2024, «3. Με την υποβολή του ηλεκτρονικού αρχείου δεν εξαντλείται η υποχρέωση των εργοδοτών – ασφαλιστικών φορέων σχετικά με τις βεβαιώσεις όλων των εισοδημάτων, αλλά απαιτείται η χορήγηση βεβαιώσεων προς τους δικαιούχους σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή. Ο χρόνος χορήγησης της βεβαίωσης είναι ο ίδιος με τον χρόνο υποχρέωσης υποβολής του ηλεκτρονικού αρχείου».
Επίσης σύμφωνα με το άρθρο 1 της παραπάνω απόφασης Α. 1179/11.12.2024, «Όσοι παρακρατούν φόρο σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 59, 61, 62 και 64 του ν.4172/2013, πλην των συμβολαιογράφων κατά την υπογραφή του συμβολαίου μεταβίβασης ακίνητης περιουσίας, έχουν υποχρέωση να χορηγούν σε φυσικά και νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες στα οποία έγινε παρακράτηση, μοναδική βεβαίωση (σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή) στην οποία αναγράφουν το σύνολο των αποδοχών από μισθωτή εργασία και συντάξεις, αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα και εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα που κατέβαλαν στο φορολογικό έτος και το φόρο που παρακρατήθηκε.
Ίδια υποχρέωση υπάρχει και στις περιπτώσεις εισοδημάτων για τα οποία δεν προκύπτει φόρος για παρακράτηση, με την επιφύλαξη των οριζομένων στο άρθρο 6 της ως άνω απόφασης. Υποχρέωση υπάρχει και για τα ποσά που ειδικότερα ορίζονται στο άρθρο 6 της ως άνω απόφασης, τα οποία δεν αποτελούν πληρωμές υποκείμενες σε παρακράτηση. Τέλος, η υποχρέωση αυτή δεν υπάρχει στις περιπτώσεις εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα που δεν περιλαμβάνονται στον Πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα.
- Ερώτηση: Ποιοι υποβάλλουν το αρχείο αμοιβών από εργόσημο;
Απάντηση: Το αρχείο αμοιβών από εργόσημο υποβάλλεται αποκλειστικά και μόνο από τους αρμόδιους ασφαλιστικούς φορείς.
- Ερώτηση: Αν οριστικοποιήσω μια δήλωση στο myAADE και διαπιστώσω κάποιο λάθος, έχω δυνατότητα διόρθωσης μέσω myAADE;
Απάντηση: Ναι, σε περίπτωση υποβολής λάθους αρχείου έχετε τη δυνατότητα να υποβάλετε νέο αρχείο με τα σωστά στοιχεία . Εφιστούμε την προσοχή ότι το νέο διορθωμένο αρχείο πρέπει αφενός να υποβληθεί από τον ίδιο χρήστη που υπέβαλε και το αρχικό και αφετέρου να περιέχει το σύνολο των εγγραφών και όχι μόνο τις διορθωμένες εγγραφές.
Ε. Ενισχύσεις- επιδοτήσεις- αποζημιώσεις με διατάξεις του 2024:
- Οικονομικές ενισχύσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο ενίσχυσης πληγέντων από φυσικές καταστροφές, στήριξης του εγχώριου τουρισμού, καθώς και στο πλαίσιο ενίσχυσης του εισοδήματος της οικογένειας και των νέων. Δεν αποστέλλεται αρχείο.
- ΝΕΟ οικονομικές διευκολύνσεις του άρθρου 37 του ν. 5086/2024 (Α’ 23) (Thessaly και Evros Pass), καθώς και του άρθρου 99 του ν. 5079/2023 (Α’ 215) για τη νήσο Ρόδο). Δεν αποστέλλεται αρχείο
- ΝΕΟ Το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ του άρθρου 15 του ν. 5143/2024 (Α’ 161) που καταβάλλεται, σε ετήσια βάση, στους δικαιούχους παροχής γάλακτος σύμφωνα με την υπ’ αρ. 43726/07-06-2019 κοινή υπουργική απόφαση με θέμα «Παροχή μέσων ατομικής προστασίας σε υπαλλήλους των Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών και μέτρα προληπτικής ιατρικής» (Β’ 2208). Δεν αποστέλλεται αρχείο
- Οι προσαυξήσεις ποσών που δόθηκαν τον Δεκέμβριο του 2024 με το άρθρο 18 του ν. 5162/2024 (Α’ 198) περί επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης ευάλωτων νοικοκυριών Δεκεμβρίου 2024 (προνοιακές παροχές ατόμων με αναπηρία, ποσά σε δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος καθώς και σε δικαιούχους του επιδόματος παιδιού) αποστέλλονται με τον αντίστοιχο κωδικό των ποσών που προσαυξάνουν.
- Έκτακτες εφάπαξ οικονομικές ενισχύσεις ευάλωτων προσώπων που δόθηκαν τον Δεκέμβριο του 2024 [(παρ. 1 και 4 άρθρου 18 του ν. 5162/2024 (Α’ 198)], οι οποίες είναι αφορολόγητες και δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα. Αποστέλλονται με τον κωδικό 59 του αρχείου εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
- Η εφάπαξ οικονομική ενίσχυση συνταξιούχων του άρθρου 3 του ν. 5045/2023, καθώς και η έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση των συνταξιούχων του άρθρου 17 του ν. 5162/2024, οι οποίες είναι αφορολόγητες και δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα. Αποστέλλεται με τον κωδικό 77 του αρχείου εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
- Αποζημιώσεις ειδικού σκοπού που χορηγήθηκαν σε εργαζόμενους στα πλαίσια αντιμετώπισης των συνεπειών που επέφεραν έκτακτα γεγονότα (φυσικές καταστροφές, πόλεμος στην Ουκρανία) και εφόσον αυτές καταβλήθηκαν εντός του έτους 2024 ανεξαρτήτως του έτους στο οποίο ανάγονται.
Ενδεικτικά, με τον κωδικό αυτό αποστέλλονται οι κάτωθι αποζημιώσεις οι οποίες, μεταξύ άλλων, είναι αφορολόγητες και δεν υπόκεινται σε οποιαδήποτε εισφορά:
- i) Έκτακτη οικονομική ενίσχυση ως αποζημίωση ειδικού σκοπού του άρθρου δέκατου τρίτου της από 3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (κυρωθείσα με το άρθρο 3 του ν. 4682/2020, (Α’ 76) εργαζομένων σε επιχειρήσεις πληγείσες από πυρκαγιές ή άλλες φυσικές καταστροφές (άρθρο 6Α του ν. 4797/2021, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 70 του ν. 5045/2023, Α’ 136),
- ii) έκτακτη οικονομική ενίσχυση ως αποζημίωση ειδικού σκοπού του άρθρου 79 του ν. 4949/2022 (Α’ 126), καθώς και το επίδομα εορτών Πάσχα 2024 των εργαζομένων στον κλάδο γουνοποιίας, των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τέθηκαν σε αναστολή, δυνάμει της υπ’ αρ. 43227/27.08.2024 (Β’ 4908) κοινής υπουργικής απόφασης. Αποστέλλονται με τον κωδικό 78 του αρχείου εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
- Οικονομικές ενισχύσεις, που χορηγήθηκαν σε επιτηδευματίες στο πλαίσιο αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών, οι οποίες, μεταξύ άλλων, είναι απαλλασσόμενες του φόρου. Αποστέλλονται με τον κωδικό 18 του πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα.
- ΝΕΟ Ενισχύσεις με τη μορφή επιχορήγησης του άρθρου 6Γ του ν. 4797/2021, όπως προστέθηκε με το άρθρο 38 του ν. 5086/2024 σε επιχειρήσεις με οικονομικές απώλειες σε περιοχές που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές. Αποστέλλονται με τον κωδικό 18 του πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα.
- Ενισχύσεις και αμοιβές που χορηγήθηκαν σε επιτηδευματίες στο πλαίσιο αντιμετώπισης έκτακτων γεγονότων (φυσικές καταστροφές, πόλεμος στην Ουκρανία). Είναι απαλλασσόμενες του φόρου, δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά κριτήρια για την καταβολή άλλων παροχών. Αποστέλλονται με τον κωδικό 19 του πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα
- ΝΕΟ Ενισχύσεις του άρθρου 23 του ν. 5111/2024 (Α’ 76) που καταβάλλονται στο πλαίσιο δράσης του ΕΠΑ 2021-2025 σε επιχειρήσεις που επλήγησαν από την κακοκαιρία «Daniel» στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Αποστέλλονται με τον κωδικό 19 του πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα
- Οικονομικές ενισχύσεις (επιχορήγηση) του άρθρου 68 του ν. 4949/2022 σε επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι οικονομικές ενισχύσεις του άρθρου 122 του ν. 5043/2023 και του άρθρου 24 του ν. 5111/2024 σε επιχειρήσεις του κλάδου γούνας που επιχορηγούνται, από το ΕΠΑ 2021-2025 για τον ίδιο λόγο. Αποστέλλονται με τον κωδικό 19 του πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα.
- Εκλογική αποζημίωση (παρ. 8 άρθ. 58 και άρθ. 108 του ΠΔ 26/2012, άρθ. 131 του ΠΔ 96/2007 και άρθ. 19 ν.5083/2024). Είναι αφορολόγητη και αποστέλλεται με τον κωδικό 45 του του αρχείου εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Κατά την (κωδικοί στο Ε1 659-660 ή 619/620 ανάλογα με το αν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση)
- οικονομικές ενισχύσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο ενίσχυσης πληγέντων από φυσικές καταστροφές, στήριξης του εγχώριου τουρισμού, καθώς και στο πλαίσιο ενίσχυσης του εισοδήματος της οικογένειας και των νέων.
ΣΤ. Εισοδήματα για τα οποία δεν αποστέλλεται ηλεκτρονικό αρχείο βεβαιώσεων:
Κατά την υποβολή του ηλεκτρονικού αρχείου βεβαιώσεων δεν αποστέλλονται:
1) Τα ποσά που καταβάλλονται σε μισθωτούς και αφορούν αποζημίωση εξόδων διαμονής και σίτισης, ημερήσια αποζημίωση, αποζημίωση εξόδων κίνησης (περ. α’ και β’ παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4172/2013), καθόσον τα ποσά αυτά καταβάλλονται προκειμένου να αποζημιωθεί ο υπάλληλος για τα έξοδα που πραγματοποίησε για λογαριασμό της υπηρεσίας του,
2) η πρόσθετη μηνιαία αποζημίωση χρήσης και συντήρησης οχήματος της παρ. 7 του άρθρου 56 του ν. 4611/2019 (Α’ 73) που καταβάλλεται σε εργαζόμενους που απασχολούνται στη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων και οι οποίοι χρησιμοποιούν για την εκτέλεση της εργασίας τους μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα δικής τους ιδιοκτησίας, νομής ή κατοχής (ΔΕΑΦ Α 1152016 ΕΞ 2019/29.10.2019 έγγραφο),
3) η ελεγκτική αποζημίωση που καταβάλλεται στους επιθεωρητές του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που διενεργούν ελέγχους [παρ. 1 του άρθρου 70 του ν. 4647/2019 (Α’ 204)],
4) τα έξοδα κίνησης που χορηγούνται στους προέδρους συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων και στους προέδρους δημοτικών κοινοτήτων [άρθρο 80Α του ν. 3852/2010 (Α’ 87)],
5) η αποζημίωση έναντι οδοιπορικών εξόδων που καταβάλλεται σε Εθνοφύλακες [άρθρο 65 του ν. 5018/2023, (Α’ 25)],
6) οι αποζημιώσεις εξόδων κίνησης και εξόδων παράστασης που καταβάλλονται από την Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών [παρ. 1 του άρθρου 52 του ν. 4871/2021 (Α’ 246)],
7) το επίδομα που χορηγείται στους δικαστικούς λειτουργούς και στα μέλη του κυρίου προσωπικού του ΝΣΚ προκειμένου για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των υποθέσεων, καθώς και για την αντιστάθμιση δαπανών στις οποίες υποβάλλονται κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους και των καθηκόντων τους [άρθρο 30 και παρ. Α3 του άρθρου 33 του ν. 3205/2003 (Α’ 297)], όπως και η αποζημίωση εξόδων παράστασης που χορηγείται στους δικαιούχους δικαστικούς λειτουργούς και μέλη του κυρίου προσωπικού του ΝΣΚ (παρ. Α6 του άρθρου 30 και παρ. Α6 του άρθρου 33 ν. 3205/2003),
8) το Επίδομα Στέγασης που σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74) θεσπίζεται από το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας για νοικοκυριά που διαμένουν σε μισθωμένη κατοικία ή επιβαρύνονται με το κόστος εξυπηρέτησης στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας και το οποίο σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος,
9) οι οικονομικές ενισχύσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο ενίσχυσης πληγέντων από φυσικές καταστροφές, στήριξης του εγχώριου τουρισμού, καθώς και στο πλαίσιο ενίσχυσης του εισοδήματος της οικογένειας και των νέων [ενδεικτικά,
- Market Pass άρθρου 46 του ν. 5045/2023 (Α’ 136) και άρθρου 35 του ν. 5058/2023 (Α’ 170),
- ενίσχυση πρώτης αρωγής έναντι στεγαστικής συνδρομής του άρθρου 24Α του ν. 4797/2021 (Α’ 66),
- ΝΕΟ οικονομικές διευκολύνσεις του άρθρου 37 του ν. 5086/2024 (Α’ 23) (Thessaly και Evros Pass), καθώς και του άρθρου 99 του ν. 5079/2023 (Α’ 215) για τη νήσο Ρόδο),
- Youth Pass άρθρου 47 του ν. 5045/2023 (Α’ 136),
- ΝΕΟ ενίσχυση για την κάλυψη εξόδων έκτακτου ελέγχου ηλεκτρικών εγκαταστάσεων του άρθρου 27 του ν. 5049/2023 (Α’ 152) προς κάλυψη συγκεκριμένων δαπανών.
10) ΝΕΟ Το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ του άρθρου 15 του ν. 5143/2024 (Α’ 161) που καταβάλλεται, σε ετήσια βάση, στους δικαιούχους παροχής γάλακτος σύμφωνα με την υπ’ αρ. 43726/07-06-2019 κοινή υπουργική απόφαση με θέμα «Παροχή μέσων ατομικής προστασίας σε υπαλλήλους των Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών και μέτρα προληπτικής ιατρικής» (Β’ 2208).
11 Ομοίως δεν αποστέλλεται αρχείο, για τις περιπτώσεις των αναδρομικών που αφορούν αποβιώσαντες και τα οποία έχουν εισπραχθεί από τους κληρονόμους και όχι από τον αποβιώσαντα, καθώς τα ποσά αυτά δεν εμπίπτουν στην έννοια του εισοδήματος.
- Ο ΟΠΕΚΑ δεν αποστέλλει αρχείο για τις ακόλουθες παροχές και υπηρεσίες που χορηγεί και διαχειρίζεται:
i) Έξοδα κηδείας της περ. γ’ του άρθρου 4 του ν. 4520/2018 (Α’ 30),- ii) παροχές και υπηρεσίες του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας σύμφωνα με τον ν. 3050/2002 (περ. δ’ του άρθρου 4 του ν. 4520/2018),
iii) προνοιακές παροχές, οικονομικές και εισοδηματικές ενισχύσεις και κοινωνικές υπηρεσίες για την οικονομική στήριξη ενίσχυση ειδικών και ευπαθών ομάδων (υποπερ. αα’, ββ’, γγ’ της περ. στ’ του άρθρου 4 του ν. 4520/2018),
- v) επίδομα ομογενών προσφύγων που χορηγείται βάσει των διατάξεων του ν.δ. 57/1973 (Α’ 149) στο πλαίσιο παροχής προγραμμάτων Κοινωνικής Προστασίας,
- vi) επίδομα γέννησης [άρθρο 1 του ν. 4659/2020 (Α’ 21)] που χορηγείται στους δικαιούχους και το οποίο σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10, μεταξύ άλλων, απαλλάσσεται από κάθε φόρο και εισφορά και δεν προσμετράται στο συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό οικογενειακό εισόδημα.
- Σε περίπτωση νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας που τηρεί απλογραφικά βιβλία το οποίο τελεί υπό εκκαθάριση, δεν αποστέλλεται αρχείο βεβαιώσεων μερισμάτων, δεδομένου ότι η περίοδος εκκαθάρισης λαμβάνεται ως ενιαία για φορολογικούς σκοπούς και δεν νοείται διανομή των κερδών στους εταίρους κατά το στάδιο της εκκαθάρισης, καθόσον τυχόν κέρδος διανέμεται σε αυτούς, ως προϊόν εκκαθάρισης, κατά την ολοκλήρωσή της.
- Σε περιπτώσεις αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, είτε αποδοχών, είτε συντάξεων, τα οποία αφορούν το φορολογικό έτος 2024 και εφόσον τα ποσά έχουν επιστραφεί πλήρως από τον φορολογούμενο, οι φορείς που έχουν ενταχθεί και καταβάλλουν αμοιβές μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών (ΕΑΠ), καθώς και η ΗΔΙΚΑ, για όσα ταμεία εποπτεύει, είναι υπόχρεοι σε υποβολή ηλεκτρονικού αρχείου.
Στην περίπτωση που η επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων αφορά τα φορολογικά έτη 2023 και προηγούμενα, δεν αποστέλλεται ηλεκτρονικό αρχείο για τις περιπτώσεις αυτές, αλλά χορηγούνται νέες βεβαιώσεις σε έντυπη μορφή για τα έτη αυτά, οι οποίες αποτυπώνουν σύμφωνα με τα ανωτέρω την επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.
Από τις τελευταίες αυτές περιπτώσεις εξαιρείται η επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών συντάξεων μέσω ΗΔΙΚΑ που αφορούν τα φορολογικά έτη 2017 έως και 2023, για τα οποία αποστέλλεται διορθωμένο ηλεκτρονικό αρχείο.
- Στα εισοδήματα από τόκους με τον κωδικό 3 του Πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα αποστέλλονται τόκοι (προ φόρου) λοιπών φορέων, όπως ενδεικτικά οι τόκοι από δικαστικές αποφάσεις.
Αντίθετα, δεν αποστέλλονται οι τόκοι που υπάγονται σε φόρο και αποστέλλονται μέσω ημεδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος σε εφαρμογή της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1033/2014 απόφασης καθώς και οι τόκοι για τους οποίους έχει παρακρατηθεί και αποδοθεί ο αναλογών φόρος με αναλυτικές εγγραφές βάσει της υπό στοιχεία Α.1100/2019 απόφασης.
- 16. Στα εισοδήματα με τον κωδικό 6 του Πίνακα κωδικοποίησης αμοιβών από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα, δεν αποστέλλονται οι τόκοι ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου, που είναι απαλλασσόμενοι του φόρου για φυσικά πρόσωπα και αποστέλλονται μέσω ημεδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος σε εφαρμογή της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1033/2014.
- Για καταβολή εισοδημάτων, που αφορούν σε μερίσματα νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, τόκους (εκτός των τόκων τραπεζικών καταθέσεων) και δικαιώματα σε νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που δεν έχουν τη φορολογική κατοικία τους και δεν διατηρούν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα δεν απαιτείται η αποστολή ηλεκτρονικού αρχείου βεβαιώσεων από τους υπόχρεους σε παρακράτηση φόρου, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 61 του ν. 4172/2013.
- Για καταβολή εισοδημάτων που αφορούν σε μερίσματα νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, τόκους (εκτός των τόκων τραπεζικών καταθέσεων) και δικαιώματα σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες ή σε μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα αλλοδαπών νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, για τα οποία δεν προβλέπεται παρακράτηση φόρου, δεν απαιτείται η αποστολή ηλεκτρονικού αρχείου βεβαιώσεων από τους υπόχρεους σε παρακράτηση φόρου, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 61 του ν. 4172/2013.
- Δεν απαιτείται, επίσης η υποβολή ηλεκτρονικού αρχείου βεβαιώσεων από τους υπόχρεους σε παρακράτηση φόρου, για την καταβολή εισοδημάτων που αφορούν σε μερίσματα νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων και τόκους, για τα οποία με την παρακράτηση του φόρου επέρχεται εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης του δικαιούχου ημεδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας.
- Δεν προβαίνουν σε αποστολή στοιχείων στην Φορολογική Διοίκηση οι εργοδότες των ενδιαφερόμενων φυσικών προσώπων, για τις επιστροφές αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών, που πραγματοποιούνται από τον e-ΕΦΚΑ, σε έμμισθους δικηγόρους, μισθωτούς μηχανικούς, υγειονομικούς και σε πρόσωπα υπαγόμενα στις διατάξεις της παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), δυνάμει της εγκυκλίου του e-ΕΦΚΑ 65/15-12-2021, κατόπιν υποβολής σχετικής ηλεκτρονικής αίτησης του μισθωτού (σχετ. το υπ’ αρ. 180696/10.04.2023 έγγραφο της Διεύθυνσης Εισφορών Μισθωτών του e-ΕΦΚΑ), καθώς οι εργοδότες δεν προβαίνουν σε καταβολή αναδρομικών εισοδημάτων.
*Ο Γιώργος Χριστόπουλος είναι φοροτεχνικός – οικονομολόγος, με συγγραφική και διδακτική εμπειρία, επιστημονικός συνεργάτης του Taxheaven, μέλος της «mental Group Γ. Χριστόπουλος και Συνεργάτες», τ. καθηγητής φορολογίας και λογιστικής ΤΕΙ. e-mail: g.christopoulos@mental.gr